تقسیم بندی علم حقوق
حقوق چیست؟
برای معرفی رشته حقوق، ابتدا لازم است تا بدانیم حقوق چیست؟ حقوق قواعد و قوانینی است که دولت به منظور تعیین و تنظیم رفتارها و برقراری نظم اجتماعی ایجاد و اعمال می‌نماید. علم حقوق، دانش تحلیل و سیر تحول قواعد حقوقی است. حقوق از روش‌های مختلفی از قبیل وضع یا نسخ قانون توسط قوه مقننه (قوه قانون گذاری در کشور ما مجلس شورای اسلامی)، صدور آیین نامه و بخشنامه‌های دولتی در قوه مجریه (دولت) و تصمیمات قضایی الزام آور در قوه قضاییه (یا دادگستری که به نام‌های عدلیه یا عدالتخانه نیز خوانده می‌شده) ایجاد می‌شود.
تقسیم بندی علم حقوق
به طور کلی علم حقوق از نظر روابط به دو بخش کلی حقوق عمومی و حقوق خصوصی تقسیم می‌شود. حقوق خصوصی حقوقی است حاکم بر روابط افراد با یکدیگر و در حقوق عمومی به روابط دولت با افراد جامعه پرداخته می‌شود. اصلی‌ترین شاخه حقوق خصوصی، حقوق مدنی است که به بررسی و تنظیم روابط فی‌مابین افراد جامعه فارغ از عنوان و موقعیت اجتماعی آنها مربوط می‌شود. همچنین اصلی‌ترین شاخه حقوق عمومی نیز حقوق اساسی می‌باشد.
حقوق تجارت، حقوق مالکیت فکری و حقوق خانواده از دیگر شاخه‌های پر اهمیت علم حقوق خصوصی هستند. البته در تقسیم بندی‌های جدید، شاخه‌های دیگری از جمله حقوق بیمار، حقوق معادن و حقوق فلزات نیز ایجاد شده‌اند.
تقسیم بندی دیگری که در علم حقوق وجود دارد، تقسیم بندی علم حقوق از نظر قلمرو اجرایی است. علم حقوق از نظر قلمرو اجرایی، به دو بخش حقوق داخلی و حقوق بین‌الملل تقسیم می‌شود که حقوق داخلی مربوط به روابطی است که در آن هیچ عامل خارجی وجود نداشته و نقشی ندارد؛ مثلا چنانچه معامله ای در ایران بین دو ایرانی بر سر دارایی در ایران انجام شود، بر معامله شکل گرفته حقوق داخلی ایران حاکم است. حقوق بین‌الملل نیز مجموعه قواعد و اصولی است که دولت‌ها در روابط با یکدیگر مورد استفاده قرار می‌دهند.
بازار کار و درامد رشته حقوق
وضعیت بازار کار در رشته حقوق را نمی‌توان به صورت مشخصی تعیین کرد چرا که به عوامل مختلفی بستگی دارد.
مثل اکثر مشاغل دیگر در زندگی امروز ما، پیدا کردن شغل برای فارغ التحصیلان رشته حقوق نیز بسیار به میزان تحصیلات، توانایی فردی، تخصص و علم شخص بستگی دارد. مهمترین و پرطرفدار ترین شغل در زمینه حقوق، وکالت می‌باشد که هر ساله تعداد خیلی زیادی متقاضی پروانه وکالت، در آزمون وکالت شرکت می‌کنند. دانشگاه غیرحضوری در صورت قبولی در آزمون وکالت نیز باید دو سال در یک دفتر وکالت به کارآموزی بپردازند.
در مورد درامد رشته حقوق نیز نمی‌توان با قطعیت گفت که یک حقوقدان به چه میزان درامدی دست خواهد یافت.
درامد یک حقوقدان بسته به میزان توانایی و تحصیلات و حوزه کاری متفاوت است. به عنوان مثال در حوزه وکالت، درامد یک وکیل، به میزان شهرت، شهر وکالت، سوابق و تخصص او بستگی دارد. اما به صورت کلی معمولا در حوزه‌های وکالت ملکی و وکالت طلاق درامد بالایی عاید وکلا می‌شود.
حوزه‌های کاری وکالت، قضاوت، داور حل اختلاف، کارشناس حقوقی قضایی، قاضی مراجع اداری، دستیار حقوقی، منشی دادگاه و کارشناس رسمی دادگستری مشاغل این رشته تحصیلی می‌باشند.
معرفی رشته حقوق برای تحصیل
برای تحصیل در رشته حقوق باید گفت که این رشته یکی از محبوب ترین رشتههای داوطلبان گروه علوم انسانی است.
رتبه‌های برتر کنکور سراسری در گرایش علوم انسانی رشته حقوق را به عنوان اولین رشته جهت ادامه تحصیل انتخاب می‌نمایند. دانشجویان و علاقه مندان به این رشته باید از جسارت، قدرت استدلال و تحلیل، خلاقیت ذهنی و فن بیان خوب و کافی برخوردار باشند.
علم حقوق با جامعه شناسی، روانشنانسی و علوم فلسفی آمیخته بوده و یک حقوقدان مطلع باید از این علوم آگاهی کافی داشته باشد. همچنین یک دانشجوی حقوق برای این که در رشته خود موفق گردد، لازم است که به زبان و ادبیات فارسی و فلسفه و منطق مسلط باشد، چون منطق حقوق در ضمن این که شباهتهای زیادی به منطق ریاضی دارد، یک منطق اقناعی و خطایی می‌باشد.
دروس کارشناسی حقوق
مثل هر رشته تحصیلی دیگری، این رشته تحصیلی نیز مجموعه‌ای از دروس عمومی، پایه، تخصصی و اختیاری را در خود دارد؛ در مجموع دانشجویان مقطع کارشناسی رشته حقوق باید 140 واحد درسی را بگذرانند که بخش بندی این تعداد واحد در زیر ذکر شده است:
- 22 واحد درس عمومی
- 21 واحد درس پایه
- 87 واحد درس اختصاصی
- 10 واحد درس اختیاری